Tadeusz Różewicz
8 października 2021
Urodził się 9 października 1921 w Radomsku.
W rodzinnym mieście ukończył Gimnazjum im. Feliksa Fabianiego. Jego próby kontynuowania nauki w okresie międzywojennym w Liceum Pedagogicznym i w Liceum Leśnym nie powiodły się. Od 1939 roku pracował jako goniec, magazynier a następnie pracownik magistratu. Uczył się w Fabryce Mebli Giętych „Thonet”.
Wciągnięty do konspiracji przez brata Janusza, w 1942 roku został zaprzysiężony jako żołnierz Armii Krajowej. Przyjął pseudonim „Satyr”. Już wówczas zaczął uprawiać poezję oraz prowadził czasopismo „Czyn Zbrojny”. Debiut literacki Tadeusza Różewicza przypada na 1944 rok, kiedy pojawił się tomik jego wierszy, fraszek, humoresek itd. utrzymanych w patriotycznym tonie a zatytułowany Echa leśne.
W 1945 roku ujawnił się Komisji Likwidacyjnej Armii Krajowej. Mieszkał krótko w Częstochowie, gdzie zadebiutował w lokalnym czasopiśmie literacko-artystycznym Głos Narodu. Następnie przeniósł się do Krakowa. Tutaj zdał maturę a później podjął studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, których zresztą nie ukończył. Popierany przez Juliana Przybosia związał się ze środowiskiem literackim Krakowa. Został członkiem tzw. Neoawangardy Krakowskiej. W 1947 roku ukazał się jego nowatorski tom poetycki pt. Niepokój, z takimi słynnymi wierszami jak „Lament” czy „Ocalony”. Ten i kolejny Rękawiczka różniły się od przyjętej wówczas konwencji socrealistycznej.
Przez jakiś czas przebywał na Węgrzech. Po powrocie zamieszkał w Gliwicach a od 1968 roku we Wrocławiu. Jego zainteresowania obejmowały również sztukę współczesną. W 1960 roku wydał Kartotekę, jego pierwszy z szeregu dramatów wpisujących się w nurt tzw. teatru absurdu, lecz o silnym zabarwieniu autobiograficznym.
Wydał cały szereg tomów poezji, opowiadań, dramatów, pisał scenariusz filmowe.
Otrzymał wiele nagród, zarówno krajowych jak i zagranicznych, w tym Europejską Nagrodę Literacką w Strasburgu (2007) oraz Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius za całokształt twórczości (2008).
Zmarł 24 kwietnia 2014 roku we Wrocławiu.
Galeria zdjęć
-
Tadeusz Różewicz, Telewizja Polska S.A. Zbiór wycinków prasowych, Różewicz Tadeusz materiały ogólne, sygn. 1-2804
-
Kwestionariusz wniosku o przyznanie Nagrody Państwowej dla Tadeusza Różewicza za całokształt twórczości, 1955 r., Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 606
-
Kandydatury do Nagrody Państwowej za 1955 rok, w tym Nagroda II stopnia dla Tadeusza Różewicza za całokształt twórczości poetyckiej, 1955 r., Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 606
-
Prośba do Głównego Urzędu Kontroli Prasy i Widowisk o wydanie zezwolenia na wydawanie miesięcznika Rzecz, którego współpracownikiem ma zostać Tadeusz Różewicz, 1957, GUKPiW, sygn. 518
-
Recenzja cenzorska audycji poetyckiej Nowe Liryki z wierszami Tadeusza Różewicza, 1957 r., GUKPPiW, sygn. 2646
-
Recenzja cenzorska audycji poetyckiej Nowe Liryki z wierszami Tadeusza Różewicza, 1957 r., GUKPPiW, sygn. 2646
-
Recenzja cenzorska audycji poetyckiej Nowe Liryki z wierszami Tadeusza Różewicza, 1957 r., GUKPPiW, sygn. 2646
-
Recenzja cenzorska audycji poetyckiej Nowe Liryki z wierszami Tadeusza Różewicza, 1957 r., GUKPPiW, sygn. 2646
-
Sprawozdanie z kontroli prewencyjnej, GUKPPiW, 1957 r., sygn. 2645
-
Sprawozdanie z kontroli prewencyjnej, GUKPPiW, 1958 r., sygn. 2061
-
Pierwsza strona recenzji cenzorskiej tomu Tadeusza Różewicza pt. Przerwany egzamin, 1960 r., GUKPPiW, sygn. 346
-
Ostatnia strona recenzji cenzorskiej tomu Tadeusza Różewicza pt. Przerwany egzamin, 1960 r., GUKPPiW, sygn. 346
-
Sprawozdanie z kontroli prewencyjnej, GUKPPiW, 1961 r., sygn. 2673
-
Kontrola prewencyjna Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk tomu Zielona Róża-Kartoteka Tadeusza Różewicza, 1961 r., GUKPPiW, sygn. 377
-
Kontrola prewencyjna Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk tomu Zielona róża-Kartoteka Tadeusza Różewicza, 1961 r., GUKPPiW, sygn. 382
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Akta Tadeusza Różewicza związane z przyznaniem indywidualnej Nagrody Państwowej I Stopnia w dziedzinie literatury, 1966 rok, Komitet Nagród Państwowych w Warszawie, sygn. 255-13
-
Tadeusz Różewicz, Wypychanie działacza (wiersz), Akta Aliny i Eugeniusza Fedorowiczów, sygn. 31
-
Notka biograficzna Tadeusza Różewicza wśród osób kultury mających wpływ na ludzi nieufnych wobec władzy, PZPR KC, sygn. XIA1419
-
Notka biograficzna Tadeusza Różewicza wśród osób kultury mających wpływ na ludzi nieufnych wobec władzy, PZPR KC, sygn. XIA1419