Kobiety Uczone: Elżbieta Zawacka (19.03.1909 – 10.01.2009)
30 marca 2022
Niniejszą wystawą rozpoczynamy cykl dedykowany Polkom zapisanym w nauce. Pierwszy z nich poświęcamy Elżbiecie Zawackiej ps. „Zo”, pamiętanej przede wszystkim jako spadochroniarz cichociemna, drugiej w Wojsku Polskim kobiecie generałowi.
Elżbieta Zawacka była jednak również profesorem nauk humanistycznych.
Maturę zdała w mieście swojego urodzenia – Toruniu – w Żeńskim Gimnazjum Humanistycznym. Następnie studiowała matematykę na Uniwersytecie Poznańskim. Pracę magisterską pt. „Równania różniczkowe perjodów całek eliptycznych” obroniła w 1935 roku. Po ukończeniu studiów pracowała jako nauczycielka w Otorowie, Sompolnie i Toruniu, a od 1937 r. w Tarnowskich Górach. W czasie II wojny światowej była w służbie kurierskiej Armii Krajowej. Jako jedyna kobieta została „cichociemnym”, zrzucona do Polski we wrześniu 1943 roku. Wzięła udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie studiowała na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Równocześnie podjęła pracę w Polskim Instytucie Służby Społecznej, Ministerstwie Obrony Narodowej (jako instruktorka Przysposobienia Wojskowego Kobiet) i nauczycielską. Aresztowania została w 1951 roku przez władze bezpieczeństwa. Po wyjściu z więzienia w 1955 roku była nauczycielką w Sierpcu i Toruniu. Stopień doktora nauk humanistycznych otrzymała w 1965 roku na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Rozprawa nosiła tytuł „Szkoła korespondencyjna i jej uczniowie”. Podjęła pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku a następnie na Uniwersytecie Gdańskim. Habilitację otrzymała w 1973 roku w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Pracowała potem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika zajmując się andragogiką. W 1996 roku mianowana profesorem nauk humanistycznych. Była współzałożycielką Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz inicjatorką powstania Fundacji „Archiwum Pomorskie AK” w Toruniu.
Galeria zdjęć
-
Zdjęcie Elżbiety Zawackiej z kwestionariusza osobowego, Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Odpis dyplomu magistra filozofii z 1935 r., b.d., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Elżbieta Zawacka, Sprawozdanie z podróży do Londynu, 04.05.-01.07.1943 r., Armia Krajowa, sygn.VI.9
-
Notka informacyjna Elżbiety Zawackiej do sprawozdania, 29.09.1943 r., Armia Krajowa, sygn.VI.9
-
Zaświadczenie o studiach na Uniwersytecie Łódzkim, 30.03.1949 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Odpis dyplomu doktorskiego Elżbiety Zawackiej, 16.01.1967 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Pismo w sprawie prac magisterskich napisanych pod kierunkiem Elżbiety Zawackiej nagrodzonych przez Towarzystwo Wiedzy Powszechnej, 17.02.1970 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Opinia o dorobku naukowym dr Elżbiety Zawackiej, 21.04.1971 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Prośba o otwarcie przewodu habilitacyjnego, 21.04.1971 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Informacja o pracy naukowej, 21.04.1971 r. (1), Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Informacja o pracy naukowej, 21.04.1971 r. (2), Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Informacja o pracy naukowej, 21.04.1971 r. (3), Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Życiorys Elżbiety Zawackiej (1), Ministerstwo Edukacji Narodowej, 04.1971 r., Departament Kadr, sygn. 13108
-
Życiorys Elżbiety Zawackiej (2), Ministerstwo Edukacji Narodowej, 04.1971 r., Departament Kadr, sygn. 13108
-
Ocena pracy habilitacyjnej, 17.02.1972 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Protokół z posiedzenia Rady Wydziału, 03.05.1972 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Kwestionariusz osobowy (1), 08.05.1972 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Kwestionariusz osobowy (2), 08.05.1972 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Przebieg pracy dydaktyczno-zawodowej, 10.12.1972 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Opinia o dr hab. Elżbiecie Zawackiej, 04.02.1973 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Pismo w sprawie docentury E. Zawackiej, 18.08.1973 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Pismo KW PZPR w sprawie docentury E. Zawackiej, 22.11.1973 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Powołanie na stanowisko docenta Uniwersytetu Gdańskie, 22.11.1973 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
List Elżbiety Zawackiej do Kazimierza Leskiego, 31.01.1975 r., Akta Kazimierza Leskiego, sygn. 37
-
Przejście na emeryturę, 28.08.1978 r., Ministerstwo Edukacji Narodowej, Departament Kadr, sygn. 13108
-
Pierwsza strona kwestionariusza osobowego, b.d., Ministerstwo Edukacji Narodowej Departament Kadr, sygn. 13108
-
Sprostowanie Elżbiety Zawackiej do wydawnictwa „Armia Krajowa w dokumentach”, 03.08.1985 r., Archiwum Haliny Martin, sygn. 253
-
List Kazimierza Leskiego do Elżbiety Zawackiej, 01.10.1986 r., Akta Kazimierza Leskiego, sygn. 37
-
Elżbieta Zawacka, 15.12.1995 r., Archiwum Haliny Martin, sygn. 253
-
Elżbieta Zawacka w 90. urodziny, Toruń, 19.03.1999 r., Archiwum Haliny Martin, sygn. 36