Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. Zamknij Zamknij

Współpraca naukowo - wystawiennicza AAN z instytucjami państwowymi

22 września 2011 roku w Galerii Starej w Międzyzdrojach odbyła się uroczyste otwarcie dwóch wystaw archiwalnych: "Aktywność Armii Krajowej na Pomorzu Zachodnim w dobie drugiej wojny światowej" oraz "ORP Orzeł - Dzieje Okrętu". Uroczystość została zorganizowana przez Archiwum Akt Nowych, Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Woliński Park Narodowy oraz Archiwum Państwowe w Szczecinie.

Gospodarze uroczystości Dyrektor Wolińskiego Parku Narodowego dr inż. Ireneusz Lewicki i Dyrektor AP w Szczecinie dr Jan Macholak po przywitaniu gości zaprosili do wysłuchania wykładów naukowych związanych z wydarzeniem. Jan Annusewicz z AAN przedstawił referat Mariusza Olczaka pt. "Działalność wywiadu ofensywnego Oddziału II KG AK na terenie Pomorza Zachodniego w latach 1943 - 1944". Tematem referatu była praca wywiadu i kontrwywiadu AK, których dokumenty po latach są odnajdowane w archiwach. Walkę z okupantem na płaszczyźnie wywiadowczej organizował i prowadził Oddział II Informacyjno - Wywiadowczy KG AK. Jednostka, która jemu podlegała i zajmowała się pracą na tzw. "odcinku zachodnim" była Ekspozytura "Lombard". Podlegała jej komórka "Bałtyk" mająca rozbudowaną sieć agenturalną. Siatka 303 zajmowała się pozyskiwaniem informacji m.in. o ośrodku badawczym i fabryce broni rakietowej w Peenemünde, zakładach benzyny syntetycznej w Policach, fabrykach produkujących samoloty Focke-Wulf i stoczniach remontujących niemieckie okręty podwodne. Następnie dr Piotr Chrobak z Uniwersytetu Szczecińskiego wygłosił referat poświęcony tajnej broni Adolfa Hitlera V-1, V-2, pt. "Cudowna broń Hitlera V-1, V-2". Na zakończenie Lech Trawicki z Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni przedstawił "Źródła archiwalne do historii ORP "Orzeł" w zbiorach Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Po zakończeniu części naukowej uroczyście otwarto wystawę. Część pierwsza została poświęcona materiałom archiwalnym i dokumentom dotyczącym wywiadu. Jej bohaterem był pracownik Oddziału II Kazimierz Leski ps. "Bradl", który od stycznia 1942 roku pełnił funkcję kierownika Referatu "997". W jednej z brawurowych akcji przebrany w mundur niemieckiego generała wojsk technicznych von Hellmana i gen. Karla von Jansena jeździł po Europie Zachodniej, głównie po Niemczech i Francji, gdzie zdobył m.in. plany umocnień części Wału Atlantyckiego. Podczas Powstania Warszawskiego był dowódcą kompanii "Bradl", batalionu "Miłosz". Historia okrętu podwodnego "ORP Orzeł" była tematem kolejnej części wystawy. Sięga ona od rozpoczęcia budowy "Orła" 14 sierpnia 1936 r. do wyjścia w ostatni patrol 23 maja 1940 r Składa się z 21 plansz, na których znajdują się fotografie archiwalne bezpośrednio związane z przebiegiem służby okrętu. Wśród fotografii są unikatowe wykonane przez jednego z załogantów, m.in. niezwykle interesujące odznaczenie krzyżem Virtuti Militari kpt. Jana Gruzińskiego przez Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego.

Autor: AAN