Generał Tadeusz Komorowski
9 maja 2022
Tadeusz Komorowski urodził się w Chorobrowie 1 czerwca 1895 roku w rodzinie arystokratycznej jako syn hrabiego Mieczysława Komorowskiego i Wandy Prawdzic-Zaleskiej. Po ukończeniu w 1913 roku gimnazjum we Lwowie rozpoczął studia w Terezjańskiej Akademii Wojskowej. Później ukończył studia na Politechnice Lwowskiej. Podporucznikiem mianowany w 1915 roku a porucznikiem w 1916 roku. Z tym ostatnim stopniem został zweryfikowany w Wojsku Polskim w 1918 roku. W czasie wojny polsko-bolszewickiej początkowo w szeregach 9 pułku ułanów a od sierpnia 1920 roku dowódca 12 pułku ułanów podolskich. Ranny w bitwie pod Komarowem.
W okresie międzywojennym był instruktorem m.in. w Oficerskiej Szkole Artylerii w Warszawie i Toruniu a pod koniec 1938 roku został komendantem Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Służył w 8 i 9 pułku ułanów, by w 1929 roku objąć dowództwo tego ostatniego. Był znakomitym kawalerzystą. Uczestniczył w Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 1924 roku. Był również kierownikiem polskiej reprezentacji w jeździectwie na Igrzyskach w Berlinie w 1936 roku. Polska ekipa zdobyła wówczas srebrny medal.
Przed wybuchem drugiej wojny światowej był pułkownikiem. W czasie wojny obronnej 1939 roku był m.in. zastępcą dowódcy Kombinowanej Brygady Kawalerii (Armia „Lublin”). W konspiracji od końca 1939 roku, od 1940 w Związku Walki Zbrojnej. Początkowo komendant Obszaru Kraków ZWZ, od 1941 roku zastępca komendanta głównego ZWZ i komendant Obszaru Zachodniego (do czerwca 1943 r.). W lutym 1940 roku mianowany generałem brygady. Po aresztowaniu gen. Stefana Roweckiego „Grota” Komendant Główny Armii Krajowej (od 1 lipca a właściwie 17 lipca 1943 r.). W marcu 1944 roku mianowany na stopień generała dywizji. Podjął decyzję o wybuchu Powstania Warszawskiego. Jeszcze w jego trakcie mianowany przez prezydenta Władysława Raczkiewicza Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych (30.09.1944 r.). Dostał się do niewoli niemieckiej. Wyzwolony przez armię amerykańską. W maju 1945 roku znalazł się w Londynie i oficjalnie przejął Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych
Po wojnie pozostał na emigracji. Zajmował wysokie stanowiska – był m.in. Prezesem Rady Ministrów. Od 1956 r. członek Rady Trzech. Był autorem książki Armia podziemna (Londyn 1951). Zmarł na atak serca 24 sierpnia 1966 roku pod miastem Buckley w Walii. W 1994 roku prochy generała złożono w kwaterze Komendy Głównej AK na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Tadeusz Komorowski był odznaczony m.in. Orderem Orła Białego, Krzyżem Komandorskim Orderu Wojennego Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych.
Galeria zdjęć
-
Gen. dyw. Tadeusz Komorowski ps. Bór, ok. 1945 r., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997
-
Brudnopis depeszy gen. Tadeusza Komorowskiego do K. Sosnkowskiego o przejęciu dowodzenia AK, 13.07.1943 r., Armia Krajowa, sygn. I/56
-
Legitymacja Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego z okresu Powstania Warszawskiego; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/X/44
-
Ściśle tajna depesza-szyfr od Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego do gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór w sprawie wytycznych dotyczących akcji Burza; Armia Krajowa, sygn. 203/I/1
-
Ściśle tajna depesza-szyfr od Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego do gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór w sprawie wytycznych dotyczących akcji Burza; Armia Krajowa, sygn. 203/I/1
-
Zapiski gen. Tadeusza Komorowskiego dotyczące okresu 1943-1944 r., Akta Tadeusza Komorowskiego, sygn. 3
-
Zapiski gen. Tadeusza Komorowskiego dotyczące okresu 1943-1944 r., Akta Tadeusza Komorowskiego, sygn. 3
-
Zapiski gen. Tadeusza Komorowskiego z działań frontowych, 1943-1944 r., Akta Tadeusza Komorowskiego, sygn. 2
-
Gen. Tadeusz Komorowski Bór udaje się na rozmowy z gen. von dem Bachem, 04.10.1944, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. oryg. 779
-
Gen. Tadeusz Komorowski Bór w rozmowie z gen. von dem Bachem po kapitulacji Powstania Warszawskiego, 10.1944 r., Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. oryg. 313
-
Notatka T. Komorowskiego z rozmowy z gen. von dem Bachem po kapitulacji Powstania Warszawskiego, 04.10.1944 r., Archiwum Zakładu Historii II Wojny Światowej IH PAN, sygn. A476/69
-
Notatka T. Komorowskiego z rozmowy z gen. von dem Bachem po kapitulacji Powstania Warszawskiego, 04.10.1944 r., Archiwum Zakładu Historii II Wojny Światowej IH PAN, sygn. A476/69
-
Notatka T. Komorowskiego z rozmowy z gen. von dem Bachem po kapitulacji Powstania Warszawskiego, 04.10.1944 r., Archiwum Zakładu Historii II Wojny Światowej IH PAN, sygn. A476/69
-
List dr. S. Wachowiaka do gen. T. Komorowskiego, 24.09.1950 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
List dr. S. Wachowiaka do gen. T. Komorowskiego, 24.09.1950 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
List gen. T. Komorowskiego do dr. S. Wachowiaka w sprawie książki wspomnieniowej, 02.10.1950 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
List gen. T. Komorowskiego do dr. S. Wachowiaka w sprawie książki wspomnieniowej, 02.10.1950 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
List gen. T. Komorowskiego do dr. S. Wachowiaka w sprawie książki wspomnieniowej, 02.10.1950 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
List gen. T. Komorowskiego do dr. S. Wachowiaka w sprawie książki wspomnieniowej, 02.10.1950 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Kalendarzyk Kombatanta gen. Tadeusza Komorowskiego, 1963 r., Akta Tadeusza Komorowskiego, sygn. 1
-
Kalendarzyk Kombatanta gen. Tadeusza Komorowskiego, 1963 r., Akta Tadeusza Komorowskiego, sygn. 1
-
Kartka świąteczno-noworoczna Tadeusza Komorowskiego do państwa Wachowiaków, b.d., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Kartka świąteczno-noworoczna Tadeusza Komorowskiego do państwa Wachowiaków, b.d., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Potwierdzenie odebrania przez Tadeusza Komorowskiego znaczka przysłanego przez Koło b. Żołnierzy Armii Krajowej Koła we Wschodniej Pensylwanii, 15.08.1966 r.; ŚZŻAK, sygn. 12
-
Informacja o śmierci Tadeusza Komorowskiego ps. „Bór” w gazecie New York Post, 25.08.1966 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Notka prasowa o śmierci gen. T. Komorowskiego, 31.08.1966 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Fragment artykułu w londyńskich Wiadomościach J. M. Ciechanowskiego, 26.09.1971 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Zdjęcie gen. T. Komorowskiego z artykułu w londyńskich Wiadomościach, 26.09.1971 r., Akta Stanisława i Wandy Wachowiaków, sygn. 96
-
Gen. Tadeusz Komorowski ps. Bór (z lewej), ok. 1945 r., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997
-
Gen. Tadeusz Komorowski ps. Bór, ok. 1945 r., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997
-
List w sprawie nadania dowódcom AK wysokich odznaczeń brytyjskich – w tym pośmiertnie gen. Tadeuszowi Komorowskiemu, 17.04.1980 r.; Spuścizna Stanisława Grocholskiego, sygn. 696
-
Nekrolog zawiadamiający o mszy za gen. Tadeusza Komorowskiego, Życie Warszawy, 26.10.1981 r., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997
-
Wniosek o nadanie Warszawskiego Krzyża Powstańczego gen. Tadeuszowi Komorowskiemu, 20.02.1991 r., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997
-
Wniosek o nadanie Warszawskiego Krzyża Powstańczego gen. Tadeuszowi Komorowskiemu, 20.02.1991 r., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997
-
Gen. Tadeusz Komorowski ps. Bór, rys. Marian Bohusz-Szyszko, b.d., Archiwum Romualda Śreniawa-Szypiowskiego, sygn. 8997