13 kwietnia – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

11 kwietnia 2025

13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. W tym roku mija 85 lat od Zbrodni Katyńskiej, dokonanej przez funkcjonariuszy NKWD na blisko 22 tysiącach obywateli II Rzeczypospolitej – oficerach Wojska Polskiego, policjantach, urzędnikach i przedstawicielach polskiej inteligencji.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2025 Rokiem Polskich Bohaterów z Katynia, Charkowa, Miednoje, Bykowni i innych miejsc kaźni, oddając hołd wszystkim ofiarom sowieckiego terroru.

W zasobie Archiwum Akt Nowych zachowało się wiele ważnych materiałów archiwalnych dotyczących Zbrodni Katyńskiej. Dokumenty te stanowią niezwykle cenne źródło informacji dla badaczy historii. Są to archiwalia różnej proweniencji – m.in. Armii Krajowej, Polskiego Czerwonego Krzyża dotyczące ekshumacji w Lesie Katyńskim, a także materiały z okresu PRL wytworzone przez środowiska antykomunistyczne, walczące o pamięć i prawdę o Zbrodni Katyńskiej.

Zapraszamy do zapoznania się z wybranymi archiwaliami.

Galeria zdjęć

AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 575 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 15.IV.1943 r. z informacją o odnalezieniu masowych grobów oficerów z obozu w Kozielsku; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 638 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina i Jana Stanisława Jankowskiego ps. Soból do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 17.IV.1943 r. w sprawie masowych grobów na terenie Koziej Góry pod Smoleńskiem; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 625 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 21.IV.1943 r. w sprawie masowych grobów na terenie Koziej Góry pod Smoleńskiem wraz z podaniem listy odnalezionych oficerów; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/
Depesza nr 625 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 21.IV.1943 r. w sprawie masowych grobów na terenie Koziej Góry pod Smoleńskiem wraz z podaniem listy odnalezionych oficerów; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/
Depesza nr 661 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 28.IV.1943 r. w sprawie wyboru oficerów z oflagów do wyjazdu do Katynia w celu potwierdzenia autentyczności mogił; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 692 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 4.V.1943 r. z bieżącymi szczegółowymi informacjami z Katynia; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 692 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 4.V.1943 r. z bieżącymi szczegółowymi informacjami z Katynia; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 751 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 12.V.1943 r. dotycząca propagandy komunistycznej w sprawie Katynia; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Depesza nr 793 gen. Stefana Roweckiego ps. Kalina do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 19.V.1943 r. w sprawie nastrojów polskiego społeczeństwa po ujawnieniu zbrodni katyńskiej; AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Fot. Ekshumacje polskich oficerów zamordowanych w Lesie Katyńskim, kwiecień 1943 r.; AAN, Zbiór fotografii b. Centralnego Archiwum KC PZPR, sygn. 1086.
Odpis pierwszej listy ekshumowanych w Katyniu, z numerami 1-112, pochowanych bez blaszek identyfikacyjnych; AAN, Akta Katyńskie Jadwigi Majchrzyckiej, sygn. 1.
Odpis pierwszej listy ekshumowanych w Katyniu, z numerami 1-112, pochowanych bez blaszek identyfikacyjnych; AAN, Akta Katyńskie Jadwigi Majchrzyckiej, sygn. 1.
Odpis pierwszej listy ekshumowanych w Katyniu, z numerami 1-112, pochowanych bez blaszek identyfikacyjnych; AAN, Akta Katyńskie Jadwigi Majchrzyckiej, sygn. 1.
Odpis pierwszej listy ekshumowanych w Katyniu, z numerami 1-112, pochowanych bez blaszek identyfikacyjnych; AAN, Akta Katyńskie Jadwigi Majchrzyckiej, sygn. 1.
Odpis listy dodatkowej ekshumowanych w Katyniu; AAN, Akta Katyńskie Jadwigi Majchrzyckiej, sygn. 1.
Strona tytułowa opracowania Janusza Zawodnego, Facts and documents concerning Polish prisoners of war captured by the U.S.R.R. during the 1939 campaign; AAN, Akta Janusza Zawodnego, sygn. 183.
Raport końcowy o mordzie katyńskim wydany przez Administrację Prezydenta USA, 1988 r.; AAN, Akta Janusza Zawodnego, sygn. 206.
Fot. Arkadiusz Melak, Montaż pomnika katyńskiego na terenie Dolinki Katyńskiej Cmentarza Wojskowego na Powązkach, 31 lipca 1981 r.; Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 36.
Fot. Arkadiusz Melak, Montaż pomnika katyńskiego na terenie Dolinki Katyńskiej Cmentarza Wojskowego na Powązkach, 31 lipca 1981 r.; Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 36.
Pomnik katyński ustawiony na terenie Dolinki Katyńskiej Cmentarza Wojskowego na Powązkach, 31 lipca 1981 r.; AAN, Akta Jerzego Nowaka, sygn. 35.
Protest po kradzieży pomnika katyńskiego ustawionego na terenie Dolinki Katyńskiej Cmentarza Wojskowego na Powązkach, 1 sierpnia 1981r.; Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 36.
Protest po kradzieży pomnika katyńskiego ustawionego na terenie Dolinki Katyńskiej Cmentarza Wojskowego na Powązkach, 1 sierpnia 1981r.; Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 36.
Projekt Statutu Komitetu Pamięci Katynia; AAN, Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 42.
Projekt Statutu Komitetu Pamięci Katynia; AAN, Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 42.
Projekt Statutu Komitetu Pamięci Katynia; AAN, Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 42.
Plakat Komitetu Katyńskiego; AAN, Archiwum Komitetu Katyńskiego, sygn. 70.