Stanisława Rachwał „Herbert”, „Ryś”, Zygmunt” – żołnierz struktur kontrwywiadu Okręgu Kraków ZWZ – AK. Więźniarka KL Auschwitz, KL Ravesbruck i KL Neustadt - Glewe. Tam działała w obozowych ruchach oporu. Po powrocie do kraju rozpoczęła działalność w wywiadzie WiN na terenie okręgu krakowskiego, potem warszawskiego.
Aresztowana 29 września 1947 roku w przeddzień wyjazdu na zachód, przeszła ciężkie 11 miesięczne śledztwo. W grudniu 1947 roku została skazana przez Najwyższy Sąd Wojskowy na karę śmierci. Po dwóch miesiącach w drodze "łaski” wyrok śmierci zamieniono jej na dożywocie.
